رعایت نکردن اصول ایمنی هنگام کار، ریزش دیواره چاه و گرفتار شدن یک چاه‌کن را به اعماق چاه ۱۲ متری در خیابان تهرانپارس در پی داشت.

به دنبال تماس های مکرر شهروندان با سامانه ۱۲۵ ستاد فرماندهی آتش نشانی تهران بی درنگ ساعت ۱۸:۳۵ روز گذشته آتش نشانان ایستگاه ۵۷ و گروه امداد و نجات ۱۰ را روانه خیابان تهرانپارس، خیابان مظفری کوچه ۲۱۸ شرقی کرد.
علی امینی مدیر منطقه سه عملیات که به همراه معاون و افسر آماده منطقه در محل حادثه حضور داشت در این باره گفت: با رسیدن آتش نشانان به محل حادثه مشاهده شد یک کارگر چاه‌کن از تبعه افغان به نام گل محمد سادات ۲۵ ساله به هنگام حفر چاه در یک ساختمان در حال ساخت با ریزش انباری چاه مجاور گرفتار شده بود.
وی افزود: آتش نشانان با استفاده از تجهیزات ویژه چاه خود را به کارگر چاهکن رسانده و این کارگر را زنده به بیرون از چاه منتقل کرده و تحویل عوامل اورژانس دادند.

 

منبع : وبسایت مشرق نیوز

این چاه ها قدیمی و ابتدایی ترین چاه های آب به شمار می روند که در گذشته ، بیشتر از امروز متداول بوده و مورد استفاده واقع می شدند. در روستاهای ایران چاه های دستی زیاد است و از آب آن برای مصارف شرب استفاده و یا دام استفاده می شود.چاه های دستی را اغلب در رسوبات آبرفتی و با وسایل ابتدایی (کلنگ و بیل) تا عمق برخورد به سطح آب زیرزمینی و تا چند متری زیر آن حفر می کنند . چون حفر چاه با دست در اعماق زیاد ، با مشکلات با مشکلات فراوان همراه است، لذا این چاه ها را اغلبدر نقاطی حفر می کنند که عمق برخورد به سطح آب زیرزمینی زیاد نباشد ( بین ۵ تا ۴۰متر). به منظور ایمنی و جلوگیری از ریزش دیواره ی چاه ، آن را توسط تخته سنگ ، آجر ،بتون و یا لوله ی جدار پوشش می دهند.

چاه های نیمه عمیق :

بعضی از چاه هایی که به وسیله دست حفر می شوند، چاه نیمه عمیق می گویند و برخی دیگر چاه هایی را که تا عمق حداکثر ۳۰ تا ۳۲ کنده می شوند، چاه نیمه عمیق می نامند . عده ای دیگر چاه هایی که تا اولین سفره ی آب زیرزمینی حفر می شوند، چاه نیمه عمیق می گویند.

عده ی دیگر می گویند که تا وقتی که کیفیت آب در زیر زمین تغییر نکند، چاه حفر شده در آن چاهی نیمه عمیق است. اما نظر غالب این است چاهی که تا اولین سفره ی آب زیرزمینی حفر می شود ، چاهی است نیمه عمیق به شرطی که عمق آن از ۱۰۰متر تجاوز نکند.

چاه های عمیق:

به چاه هایی گفته می شود که عمقشان زیاد است و با دستگاه حفاری حفر می شوند . بیشتر چاه های کشاورزی و چاه هایی که در سفره های عمیق ، یعنی در سفره هایی که سطح آب آن ها در اعماق زیاد واقع است ، حفر می شوند از نوع عمیق می باشند. قطر چاه های عمیق متفاوت است . در عین حال قطر بیشتر چاه های عمیق بین ۱۲ تا ۱۸ اینچ می باشد.

چاه های عمیق بر خلاف چاه های نیمه عمیق که تا اولین سفره ی آب حفاری می شوند و از آن ها آب می گیرند، از سفره های مختلف می گذرند و می توانند از تمامی آن ها آب بگیرند. چاه های عمیق را هم در رسوبات نرم ( آبرفتی) و هم در سازند سخت حفر می نمایند. دستگاه حفاری ضربه ای با ضربه زدن های مداوم (حدود ۵۰ تا ۶۰ ضربه در دقیقه) و دستگاه حفاری  روتاری با چرخش مداوم مته ، زمین را خرد و سست می نمایند. مواد کنده را در سیستم حفاری ضربه ای با وسیله ای به نام گل کش بالا می آورند. ولی در سیستم روتاری به کمک جریان مستقیم و یا معکوس گل حفاری و یا آب ، از درون چاه خارج می سازند. برای حفر چاه در سازند سخت از دستگاه حفاری روتاری استفاده می شوند.

چاه های اکتشافی:

این چاه ها را صرفا ب منظور اکتشاف حفر می کنند. در مناطقی که هنوز چاهی حفر نشده و از دست کم و کیف سفره ی آب اطلاعی در دست نیست تنها با حفر چاه های اکتشافی که زیر نظر کارشناس یا محقق انجام می شود، می توان از سفره آب شناخت کافی بدست آورد.

بهترین و دقیق ترین روش به دست آوردن خصوصیات سفره ی آب ، حفر و پمپاژ چاه های اکتشافی است.

تنها عیب چاه های اکتشافی زیاد بودن هزینه آن ها است . دیگر این که به وسیله آن ها می توان فقط از یک محدوده کوچک اطراف چاه خصوصیات سفره زا تعیین کرد و با توجه به اینکه ناهمسانی رسوبات در جهات مختلف گسترش دارد، لذا نمی توان تنها با حفر چند حلقه چاه اکتشافی در یک منطقه ی وسیع ، به خصوصیات فیزیکی و شیمیایی سفره ها پی برد.

چاه های پیزومتری:

چاه های پیزومتری را به منظور مطالعه نوسان های سطح آب زیرزمینی، تهیه نقشه های تراز آب و محاسبه حجم آب ورودی جانبی زیرزمینی و خروجی سفره حفر می کنند. قطر این چاه ها را برای پایین آوردن هزینه حفر ، کم انتخاب می کنند(۶-۱۰ اینچ) آنچه گه باید در مورد این چاه ها توجه داشت این است که باید آن ها را در سفره اصلی حفر نموده و با آزمایش های معمول و متداول ، از ارتباط هیدرولیکی بین چاه و سفره مطمئن گردید.

چاه گمانه:

این چاه ها در اصل نوعی چاه اکتشافی به حساب می آیند . وقتی که کارشناس در نظر دارد در منطقه ای که وجود و خصوصیات سفره آب برایش ناشناخته است، محلی را برای حفر چاه تعیین نماید، پیشنهاد حفز چاه گمانه را می دهند. با این عمل در حقیقت بر وجود آب زیرزمینی مشکوک بوده و مسئولیت عدم موفقیت چاه را به صاحبان چاه واگذار می نماید.

چاه های مشاهده ای:

به چاه هایی که در اطراف چاه پمپاژ حفر می کنند تا تغییرات سطح آب را در حین آزمایش های پمپاژ اندازه گیری کنند،چاه های مشاهده ای می گویند. گاهی به چاه های پیزومتری نیز ، چون سطح آب آن را اندازه گیری و داد ه ها را مشاهده می کنند، چاه مشاهده ای می گویند.

چاه های آرتزین:

وقتی که حفاری به یک سفره ی محصور یا تحت فشار برخورد می کند ،آبی که تحت فشار رسوبات بالای سفره است،در درون چاه بالا می آید. ولی اغلب به سطح زمین نمی رسد که به این چاه ها ، چاه های نیمه آرتزین می گویند . در نوع چاه به سفره ای که تحت فشار زیاد است برخورد می کند و آب از دهانه چاه به بیرون فوران می کند . چون این چاه را برای اولین بار در منطقه آرتوز واقع در شمال غرب فرانسه مشاهده و مطالعه شده اند، لذا این چاه ها را در نقاط دیگر جهان نیز به همین نام می خوانند.

حفاری:

حفاری ضربه ای

دستگاه های حفاری ضربه ای و یا سوندوزها ، دستگاه های ساده ای هستند که برای پژوهش های آب یابی بسیار مناسب هستند . از این دستگاه ها بیشتر برای چاه هایی که در داخل سنگ های مقاوم حفر می شود ، استفاده می کنند . اصول کار سوندوز های ضربه ای خرد کردن سنگ هاست که این عمل به وسیله ای مته ای به نام مته حفاری یا ترپان انجام می گیرد. مته ها به طور منظم از ارتفاع ثابتی روی سنگ فرود می آیند . دستگاه مجهز به یک خرک چهار قطبی و یا دکل است که مته های حفاری به وسیله یک قرقره برگشت روی آن آویزان می گردد.

این مته ها دارای حرکت رفت و آمدی می باشند و به منظور اجرای مانور های پایین و بالا رفتن ، از دستگاه رفت و برگشت جدا گردیده و به یک وسیله ای به نام چرخ قرقره که برای جاگذاری لوله ها نیز به کار می رود، مربوط می باشند.خرک های جداشونده ، چوبی یا فلزی هستند . پایه ها روی دال های سیمانی که قبل از مونتاژ دستگاه تهیه می شوند ، قرار می گیرند . دکل های خم شونده یا تلسکوبی ، سوندوز های دستگاه های حفاری خود کار قابل حمل را مجهز می نمایند . ممکن است که این دکل ها به صورت دائمی در پشت یک کامیون ثابت شده باشندو دکل ها باید به وسیله کابل های محکم روی بلوک های سیمانی ثابت گردند.

حفاری چرخشی

امروزه کاربرد دستگاه های حفاری چرخشی بسیار متداول شده است. این دستگاه ها را می توان در هر نوع زمین به کار برد. ولی برتری کاربرد آن ها در زمین های نرم بیشتر است . پیشروی این دستگاه ها در داخل سنگ های سخت به کندی صورت می گیرد. در این روش سر مته فولادی که متصل به انتهای لوله فولادی است ، از سر چاه چاه به کمک موتور ، حرکت دورانی می نماید . گل حفاری شده از داخل لوله به درون چاه تزریق شده و از اطراف لوله به سر چاه بر می گردد.

گل حفاری شده ضمن خنک کردن سر مته اعمال حمل خرده سنگ هایی که به وسیله سر مته از ته چاه تراشیده شده است ، به سر چاه و جلوگیری از فشار طبقات سست و ریزش آن ها به داخل چاه را نیز انجام می دهد. با این روش حفاری دورانی چاه های بسیار عمیق حفر می گردند .

 روش توربینی

حفاری که در آن سر مته به جای آنکه به کمک لوله فولادی دوران نماید ، به وسیله توربینی که به عنوان نیروی محرکه که از گل حفاری شده و یا الکتریسیته استفاده می نماید ، حرکت می کند . در این روش قسمت متحرک تنها سر مته در عمق چاه خواهد بود . بنابراین می تواند سرعت دورانی به مراتب بیشتری را داشته باشد. از نظر سرعت عملی که در این روش دارد دارای برتری اقتصادی زیادی است.

منبع: http://abfazelab.blogfa.com/

انواع لوله

لوله‌ها را می‌توان به انواع مختلف از نظر جنس، کاربرد و نحوه اتصالات دسته بندی نمود. لوله‌هایی که در سیستم آبرسانی و فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرد به شرح ذیل می‌باشد.

لوله‌های گالوانیزه

لوله‌های گالوانیزه خود به دو دسته تقسیم می‌شوند: لوله‌های فولادی گالوانیزه و لوله‌های آهنی گالوانیزه این دو نوع در بازار به لوله‌های آهنی سفید معروفند و عموماً بین این دو فرقی گذاشته نمی‌شود، در صورتیکه لوله‌های فولادی گالوانیزه در مقایسه با نوع آهنی آن سبک تر و براق تر هستند .

لوله‌های فولادی گالوانیزه

این نوع لوله‌ها گاهی برای تخلیه فاضلاب لوازم بهداشتی کوچک به کار برده می‌شود ولی مورد استفاده اصلی آنها برای تهویه است. جنس این لوله‌ها از فولاد نرمی است که در ساختن آن ورقه فولاد را با فشار داخل قالب عبور داده درز آن را جوش می‌دهند و سپس آنها را جهت افزایش مقاومت در برابر اسیدها و زنگ زدگیها در یک وان آبکاری روی اندود (گالوانیزه) می‌کنند. این نوع لوله‌ها نسبت به نوع آهنی در برابر اسیدها مقاومت کمتری دارند و کلیه اسیدهایی که برای چدن مضر می‌باشند فولاد گالوانیزه را هم خراب می‌کنند.

لوله‌های آهنی گالوانیزه

جنس این لوله‌ها از آهن سفید نورد شده است که درز آن توسط دستگاه‌های درز جوش بهم جوش داده می‌شود و سپس لوله را در فلز روی مذاب فرو می‌برند. به همین علت آنها را لوله‌های با درز نیز می‌گویند. این نوع لوله‌ها از رنگ تیره و خاکستریشان شناخته می‌شوند؛ و عموماً به دو صورت سبک و متوسط تولید می‌شوند. کلیه لوله‌های فولادی و آهنی گالوانیزه در شاخه‌های ۶ متری و دو سر دنده با قططر ۱/۲ اینچ تا ۸ اینچ تولید می‌گردند. قر این لوله‌ها معمولاً‌قطر اسمی است که بزرگتر از قطر داخلی و کوچکتر از قطر خارجی است. همچنین در بازار این لوله‌ها را بر اساس نمره می‌شناسند. لوله‌های گالوانیزه نیز به وسیله دنده پیچی به یکدیگر وصل و توسط مواد مناسب آب بندی می‌شوند.

نکته :

• از اتصال این لوله‌ها به روش جوشکاری باید پرهیز نمود زیرا بر اثر حرارت ناشی از جوشکاری و سوختن روکش گالوانیزه (آلیاژ روی) دود غلیظ و سفیدی تولید می‌شود که محیط کار را آلوده می‌نماید و تنفس آن ایجاد مسمومیت کرده و موجب آسیب دیدن دستگاه تنفسی می‌شود .

لوله‌های چدنی

جنس این لوله‌ها از چدن ریخته گری است و بر حسب نوع کاربرد آنها انواع و مقدار آلیاژ، شکل و طول لوله، نوع اتصالات آنها با هم متفاوت هستندو اغلب در سیستم لوله کشی فاضلاب استفاده می‌شوند. لوله‌های چدنی که در سیستم لوله کشی فاضلاب به کار می‌رود : الف) سرتوپی (یک سرتوپی – دو سرتوپی) ب) دو سر تخت

نکته : لوله‌های چدنی با سرتوپی و سرتخت به ترتیب لوله‌های بوشن دار و بدون بوشن نیز نامیده می‌شوند.

مزایای لوله‌های چدنی

معایب لوله‌های چدنی

طریقه اتصال لوله‌های چدنی

اتصال لوله‌های چدنی توپی دار با استفاده از کنف و سرب انجام می‌گیرد و اتصال لوله‌های چدنی دو سر تخت به کمک واشر لاستیکی و بست مخصوص انجام می‌شود.

روش اتصال لوله‌های چدنی توپ دار

۱- ابتدا بایستی بدنه لوله واتصالات از نظر سالم بودن تست شود و نحوه آزمایش از طریق زدن ضربات آرام چکش امکان‌پذیر است. چنانچه لوله شکسته باشد یا حتی دارای ترک مویی حزیی باشد صدای ضربات به صورت بم که اصطلاحاً صدای «مرده چدن» نام دارد شنیده می‌شود .

نکته : صدای برخاسته از برخورد ضبات چکش به لوله سالم طنین دار می‌باشد و همژنین قسمت مادگی بایستی در جهت جریان قرار گیرد.

۲- پس از اینکه لوله‌ها در یک امتداد به صورت هم محور در داخل یکدیگر قرار داده شدند کنف مخصوص بایستی با استفاده از قلم و چکش در طوقه مطابق شکل متراکم شود. لازم است ذکر شود کنف مورد استفاده به دو روش دو رشته‌ای و سه رشته‌ای بافته می‌شود و کنف بافته شده بایستی متناسب با قطر لوله‌های اتصالی بوده و فضای بین نر و مادگی را تا عمق ۵/۲ سانتی‌متری لبه مادگی پر نماید. ۳- سرب مذاب که قبلاً توسط چراغ کوره‌ای یا کوزه ذوب تهیه شده با ملاقه مطابق شکل داخل طوقه ریخته می‌شود. چنانچه محل پیوند به صورت کاملاً عمودی و سرتوپی رو به بالا باشد نیازی به کمربند سرب ریزی نیست اما اگر محل پیوند افقی یا مایل یا سرتوپی رو به پایین باشد استفاده از کمربند سرب ریزی ضروری است و باید با استفاده از کمربندهای نخ سوز یا لاستیکی یا فلزی یا گل رس با ایجاد مسیر سرب ریزی عمل سرب ریزی را انجام داد. ۴- بعد از تمام مراحل فوق وقتی سرب سرد شد آن را باید با استفاده از قلم سرب کوبی و چکش به طور آهسته کوبید تا مواد لازم حتی الامکان به داخل اتصال برود. روش اتصال لوله‌های چدنی سر تخت :

لوله‌های پلاستیکی

لوله‌های پلاستیکی که در تاسیسات آب و فاضلاب بکار برده می‌شوند عبارتند از:

مزایای لوله‌های PVC

معایب لوله‌های PVC

منبع : شرکت مهندسی کمپ

 لوله ها را می توان به انواع مختلف از نظر جنس کاربرد و نحوه اتصالات دسته بندی نمود. در آبرسانی و جمع آوری فاضلاب عمدتا از لوله های آهنی و پلاستیکی استفاده می شود. لوله های آزبست سیمان و لوله های بتونی نیز در جمع آوری فاضلاب کاربرد دارند البته استفاده این نوع از لوله ها به دلیل مشکلات زیست محیطی و تعمیر و نگهداری پر هزینه رو به انقراض است.

همچنین در آبرسانی منازل و اماکن و سیستم های آبرسانی کوچک PLUMBING از لوله های گالوانیزه استفاده می شود.در لوله کشی آب گرم و سرد مصرفی برای اتصال لوله ها به یکدیگر تغییر جهت دادن لوله ها انشعاب گیری و یا تبدیل قطر لوله از قطعاتی استفاده می کنیم که آنها را اتصالات یا وصاله می نامند.

لوله های گالوانیزه

لوله های گالوانیزه خود به دو دسته تقسیم می شوند : لوله های فولادی گالوانیزه و لوله های آهنی گالوانیزه. این دو نوع در بازار به لوله های آهنی سفید معروف اند و عموما بین این دو نوع فرق گذاشته نمی شود در صورتی که لوله های فولادی گالوانیزه در مقایسه با نوع آهنی آن سبک تر و براق تر است.

هر دو نوع لوله های گالوانیزه در شاخه های ۶ متری ساخته می شوند و در هر دو سر حدیده شده اند. قطر اسمی این لوله ها از اینچ تا ۸ اینچ دسته بندی شده اند. برای اتصال لوله های گالوانیزه نمی توان از فرایند جوشکاری استفاده نمود چرا که در اثر حرارت جوشکاری روی موجود در این لوله ها اکسید شده و گاز اکسید روی ایجاد شده برای تنفس خطرناک است.

لوله های فولادی گالوانیزه

این نوع لوله ها برای آبرسانی و گاهی برای تخلیه فاضلاب به کار برده می شوند ولی مورد استفاده اصلی آنها برای تهویه است. جنس این لوله ها از فولاد نرمی است که در ساختن آن ورقه فولاد را با فشار داخل قالب عبور داده و درز آن را جوش می دهند و سپس آنها را جهت افزایش مقاومت در برابر اسیدها و زنگ زدگی ها روی اندود ( گالوانیزه ) می کنند.این نوع لوله ها نسبت به نوع آهنی در برابر اسیدها مقاومت کمتری دارند. برای گالوانیزه کردن لوله های فولادی از پیل شیمیایی یا پیل گالوانیک استفاده می کنند.

لوله های آهنی گالوانیزه

جنس این لوله ها آهن سفید نورد شده است که درز آن توسط دستگاههای درز جوش بهم جوش داده می شود و سپس لوله را در فلز روی مذاب فرو می برند. این لوله ها از رنگ تیره و خاکستریشان شناخته می شوند.

لوله های چدنی

جنس این لوله ها از چدن ریخته گری است و بر حسب نوع کاربرد آنها انواع و مقدار آلیاژ شکل و طول لوله نوع اتصالات آنها با متفاوت است و اغلب در سیستم لوله کشی فاضلاب و برای جمع آوری آب های سطحی استفاده می شوند.

لوله های چدنی که در سیستم فاضلاب به کار می روند به دو دسته تقسیم می شوند:

دو سر تخت : نحوه اتصال در این نوع لوله چدنی استفاده از بست مخصوص می باشد.

سر توپی :  این نوع لوله چدنی خود به دو دسته یک سر توپی و دو سر توپی تقسیم می شوند و برای اتصال در این نوع لوله ها از سرب و کنف استفاده می شود.

لوله های پلاستیکی

لوله های پلاستیکی به ۶ دسته مجزا می شوند:

• لوله های PE – پلی اتیلن

• لوله های PVC – پی وی سی

• لوله های PP – پلی پروپیلن

• لوله های ABS

• لوله های CPVC

• لوله های PB

لوله های پلی اتیلن

این لوله ها به رنگ تیره یا سیاه رنگ هستند. ضخامت و چگالی لوله های PE نسبت به لوله های PVC بیشتر است. این لوله ها در برابر فشار ناشی از سیال مقاوم تر اند.

اتصال لوله های PE به روش اتصال جوش حرارتی و جوش سر به سر انجام می شود.لوله ای PE به دلیل تحمل فشار بالا در شبکه توزیع آب شهری کاربرد دارند.

مزایای لوله های پلی اتیلن

• مقاومت در برابر خوردگی گالوانیکی

• مقاومت در برابر پوسیدگی، سایش و ضربه

• خاصیت انعطافپذیری مناسب

• خاصیت جمعشوندگی

• سبکی وزن

• مقاومت عالی در برابر زمین لرزه و رانش زمین

• قابلیت اتصال بسیار محکم، بدون نشتی و در عین حال انعطافپذیر

• مقاومت بالا در برابر اشعه فرا بنفش خورشید

• دارا بودن خصوصیات هیدرولیکی بسیار مناسب

• هزینه پایین تعمیر و نگهداری

لوله های PVC (پلی ونیل کلراید)

مزایا:

• اتصال لوله و قطعات ان بسیار آسانتر و سریعتر از سایر لوله ها انجام می شود.
• در نصب روکاری احتیاجی به رنگ آمیزی ندارد.
• دارای وزن سبک هستند.
• در برابر مواد شیمیایی از مقاومت بالایی برخوردارند.

معایب:

کاربرد لوله های PVC فشار قوی در سیستم های فاضلاب ساختمان به عنوان لوله های عمودی و جمع آوری کننده و لوله تخلیه اصلی فاضلاب است.

لوله های پلی پروپیلن PP

این لوله ها به رنگ سفید و یا سبز وجود دارند و به دلیل خواص منحصر به فرد در آبرسانی سیستم های کوچک پر کاربرد هستند. اتصال لوله های پلی پروپیلن توسط جوش حرارتی موسوم به اتو انجام می گیرد و این عمل با ذوب موضعی سطح خارجی لوله و سطح داخلی اتصال انجام می پذیرد.

لوله های PP در برابر فشار بالای سیال مقاومند و محدوده دمایی قابل تحمل وسیعی دارند. ( ۵۰ تا ۸۵ درجه سانتی گراد ). به همین جهت در هر دو سیستم آب سرد و گرم کاربرد دارند.

نقطه ضعف این لوله ها تاثیر پذیری از نور خورشید و شکنندگی آنهاست.

منبع:وبسایت پارس اتیلن کیش